Την ανησυχία των ΗΠΑ για τις ενέργειες της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, εξέφρασε ο Αμερικανός Υπουργός Εξωτερικών, Μάικ Πομπέο, λέγοντας παράλληλα πως οι αυξημένες εντάσεις δεν επιφέρουν οποιεσδήποτε λύσεις.

Ο κ. Πομπέο τάχθηκε παράλληλα υπέρ της διπλωματικής οδού για την επίλυση των προβλημάτων, ενώ είπε ότι θα πρέπει να υπάρξουν συμφωνίες για τα θαλάσσια ζητήματα.

Τυχόν διαφορές στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου και όχι μέσω της διπλωματίας των κανονιοφόρων, δήλωσε από την πλευρά του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.

Σε δηλώσεις μετά τη συνάντηση που είχε το Σάββατο το βράδυ με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη στην οποία παρίστατο και ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης, στο Προεδρικό Μέγαρο, ο κ. Πομπέο εξέφρασε παράλληλα τη στήριξη της Ουάσιγκτον στο δικαίωμα της κυπριακής Κυβέρνησης για εκμετάλλευση των φυσικών πόρων εντός της αποκλειστικής οικονομικής της ζώνης, ενώ τάχθηκε υπέρ μιας διευθέτησης του Κυπριακού που θα είναι επωφελής για όλους.

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δήλωσε ότι η επίσκεψή του κ. Πομπέο, σε μια στιγμή κατά την οποία υπάρχουν κρίσιμες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, καταδεικνύει εύστοχα την ειλικρινή ανησυχία και το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τη διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.

Εξέφρασε, παράλληλα, τη βαθιά εκτίμηση της Λευκωσίας προς την Κυβέρνηση των ΗΠΑ για τη σταθερή θέση της αναφορικά με την καταδίκη των παράνομων γεωτρήσεων της Τουρκίας στην κυπριακή ΑΟΖ και την ανεμπόδιστη ενάσκηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων της Κύπρου για έρευνα και εκμετάλλευση των φυσικών της πόρων.

Υποστήριξε επίσης τη θέση των ΗΠΑ ότι τυχόν διαφορές στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου και όχι μέσω της διπλωματίας των κανονιοφόρων, εκφράζοντας ετοιμότητα για καθορισμό με την Τουρκία των θαλασσίων ζωνών στα βόρεια και δυτικά της Κύπρου, είτε μέσω διμερών διαπραγματεύσεων, είτε μέσω προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπογράμμισε επίσης τη δέσμευσή του για επανέναρξη της διαδικασίας των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό από το σημείο όπου διακόπηκαν στο Κρaν Μοντανά, είπε όμως ότι είναι επιτακτική ανάγκη η Τουρκία να τερματίσει τις επιθετικές και προκλητικές ενέργειές της, όχι μόνο στην κυπριακή ΑΟΖ αλλά και σε σχέση με την περίκλειστη πόλη των Βαρωσίων.

Στο περιθώριο της συνάντησης του Αμερικανού Υπουργού με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο Υπουργός Εξωτερικών Νίκος Χριστοδουλίδης και ο κ. Πομπέο, υπέγραψαν Μνημόνιο Συναντίληψης για την εγκαθίδρυση Κέντρου Εκπαίδευσης σε θέματα Ασφάλειας.

Στις δηλώσεις του ο κ. Πομπέο ανέφερε πως οι συζητήσεις του με την κυπριακή Κυβέρνηση αντικατοπτρίζουν τον ραγδαία αναπτυσσόμενο συνεταιρισμό στην ασφάλεια και την οικονομία μεταξύ των ΗΠΑ και της Κυπριακής Δημοκρατίας. “Τολμώ να πω ότι η σχέση μας δεν υπήρξε ποτέ άλλοτε καλύτερη και είμαι περήφανος για αυτό”, σημείωσε.

Έφερε ως παράδειγμα την ανάπτυξη της συνεργασίας των δυο χωρών στον τομέα της ασφάλειας, υπενθυμίζοντας πως την 1η Σεπτεμβρίου ανακοίνωσε την απόφασή του για προσωρινή άρση του εμπάργκο πώλησης μη φονικού εξοπλισμού προς την Κυπριακή Δημοκρατία και πως οι ΗΠΑ προσκάλεσαν την Κύπρο τον Ιούλιο να συμμετάσχει στο στρατιωτικό εκπαιδευτικό τους πρόγραμμα IMET κάτι που χαρακτήρισε πολύ σπουδαίο.

Ο κ. Πομπέο αναφέρθηκε επίσης στο Μνημόνιο Συναντίληψης που υπέγραψε με τον Κύπριο ομόλογό του, Νίκο Χριστοδουλίδη μετά τις συνομιλίες, για τη δημιουργία εκπαιδευτικού κέντρου στην Κύπρο με χρηματοδότηση των ΗΠΑ που θα παρέχει όπως είπε εμπειρογνωμοσύνη για θέματα ασφάλειας με την ονομασία Cyprus Centre for Land, Open Seas and Cyprus Center for Land, Open Seas and Port Security (CYCLOPS).

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ υπογράμμισε πως η συνεργασία σε θέματα ασφάλειας έχει σημασία ολοένα και περισσότερο, “καθώς βλέπουμε έθνη που δεν μοιράζονται τις αξίες μας να προσπαθούν να αποκτήσουν ερείσματα στην περιοχή”.

Σημείωσε πως στο πλαίσιο αυτό ήγειρε την ανησυχία των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά, όπως ανέφερε, “τις δραστηριότητες ξεπλύματος χρήματος της Ρωσίας και τις τακτικές επισκέψεις πλοίων της εδώ”.

“Γνωρίζουμε ότι όλα τα στρατιωτικά σκάφη που σταματούν σε κυπριακά λιμάνια δεν πραγματοποιούν ανθρωπιστικές αποστολές στη Συρία και ζητήσαμε από την Κύπρο και τον Πρόεδρο να λάβουν υπόψη τις ανησυχίες μας”, είπε.

Ανέφερε ακόμη πως άκουσε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας τη θέση της Κύπρου σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις στην Ανατολική Μεσόγειο σε σχέση με τις έρευνες και την ανάπτυξη που αφορούν την Ενέργεια.

Επανέλαβε πως ο Πρόεδρος Τραμπ έχει μιλήσει τόσο με τον Πρόεδρο Ερντογάν όσο και με τον Πρωθυπουργό Μητσοτάκη ήδη, και σημείωσε πως οι χώρες στην περιοχή πρέπει να επιλύσουν τις διαφωνίες, περιλαμβανομένων αυτών για την ασφάλεια και τους ενεργειακούς πόρους, τα θαλάσσια ζητήματα, διπλωματικά και ειρηνικά.

Οι αυξημένες στρατιωτικές εντάσεις δεν βοηθούν κανένα παρά τους αντίπαλους που θα ήθελαν να δουν μια διαίρεση της διατλαντικής ενότητας, ανέφερε.

Επεσήμανε πως η Ενέργεια στην Ανατολική Μεσόγειο μπορεί να φέρει τα κράτη μαζί, για να προσθέσει πως η περιφερειακή συνεργασία είναι απόλυτα αναγκαία για μια διαρκή ενεργειακή ασφάλεια, για δημιουργία νέων αγορών και για οικονομική ευημερία στην Ανατολική Μεσόγειο.

“Παραμένουμε βαθιά ανήσυχοι από τις συνεχιζόμενες επιχειρήσεις της Τουρκίας που κάνει έρευνες για φυσικούς πόρους σε περιοχές για τις οποίες η Ελλάδα και η Κύπρος διεκδικούν δικαιοδοσία στην Ανατολική Μεσόγειο”, είπε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ.

Πρόσθεσε πως η Κυπριακή Δημοκρατία έχει το δικαίωμα να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους, περιλαμβανομένου του δικαιώματος για τους υδρογονάνθρακες στα χωρικά της ύδατα και στην ΑΟΖ της.

Ακόμη πιστεύουμε ότι οι πόροι της Κύπρου πρέπει να διαμοιραστούν ισότιμα μεταξύ της ε/κ και της τ/κ κοινότητας, πρόσθεσε.

Αναφερόμενος στο Κυπριακό ο κ. Πομπέο είπε πως οι ΗΠΑ συνεχίζουν να υποστηρίζουν μια συνολική διευθέτηση για επανένωση του νησιού σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία, που θα ωφελήσει όλους τους Κύπριους καθώς και την ευρύτερη περιοχή.

Από την πλευρά του ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε πως η επίσκεψη του κ. Πομπέο στην Κύπρο σε μια περίοδο κατά την οποία λαμβάνουν χώρα κρίσιμες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο, λόγω των παράνομων ενεργειών της Τουρκίας, δείχνει κατά εύστοχο τρόπο την ειλικρινή ανησυχία και το ειλικρινές ενδιαφέρον των ΗΠΑ για διατήρηση της σταθερότητας στην περιοχή.

Σημείωσε πως αυτές οι παράνομες ενέργειες, που γίνονται παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις προς την Άγκυρα να απέχει από προκλητικές ενέργειες, πρέπει να τερματιστούν άμεσα.

Σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε, “εξέφρασα τη βαθιά μου εκτίμηση προς την αμερικανική Κυβέρνηση για τη σταθερή της στάση καταδίκης των παράνομων γεωτρήσεων  της Τουρκίας στην ΑΟΖ μας, στηρίζοντας πλήρως την απρόσκοπτη ενάσκηση από την Κύπρο των κυριαρχικών της δικαιωμάτων να ερευνήσει και να εκμεταλλευτεί τους φυσικούς της πόρους”.

Επίσης, “μετέφερα την πλήρη μας υποστήριξη στη θέση των ΗΠΑ ότι οποιεσδήποτε διαφορές στην Ανατολική Μεσόγειο πρέπει να επιλυθούν μέσω διαλόγου και όχι μέσω της διπλωματίας των κανονιοφόρων”, είπε.

Σημείωσε πως ενημέρωσε τον Αμερικανό ΥΠΕΞ για την ετοιμότητα της Κύπρου για οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στα βόρεια και στα δυτικά του νησιού με την Τουρκία, είτε μέσω διμερών διαπραγματεύσεων ή μέσω προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.

Αναφερόμενος στη συζήτηση που είχαν για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό, επεσήμανε πως επανέλαβε με τον πιο έντονο τρόπο τη δέσμευσή του για επανέναρξη της διαπραγματευτικής διαδικασίας από εκεί που διακόπηκε στο Κραν Μοντανά.

Υπογράμμισε πως προκειμένου να επαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις στη βάση της καλής θέσης, είναι επιτακτική ανάγκη όπως η Τουρκία τερματίσει τις επιθετικές και προκλητικές της ενέργειες, όχι μόνο στην ΑΟΖ της Κύπρου αλλά και σε σχέση με τα Βαρώσια.

Επεσήμανε πως προς τον σκοπό αυτό παρότρυνε τον Αμερικανό ΥΠΕΞ να υιοθετήσει μια δυναμική στάση και να κάνει κάθε προσπάθεια για να σταματήσει την Τουρκία από το να εφαρμόσει οποιεσδήποτε παράνομες ενέργειες ή σχέδια σε σχέση με την περίκλειστη περιοχή των Βαρωσίων, κατά παράβαση του διεθνούς δικαίου και των σχετικών ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας των ΗΕ.

Αναφερόμενος στις διμερείς σχέσεις των δυο χωρών είπε πως καλωσόρισαν τη σημαντική τους προώθηση κατά τα τελευταία χρόνια, στη βάση μιας θετικής ατζέντας, που χαρακτηρίζεται από την κοινή τους δέσμευση και στενή συνεργασία, μεταξύ άλλων, στον αγώνα κατά της τρομοκρατίας, της εμπορίας προσώπων, της εμπορίας ναρκωτικών και για αντιμετώπιση κοινών προκλήσεων και προβλημάτων, ιδιαίτερα στην περιοχή.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης είπε επίσης πως η ομαλή εφαρμογή πολλών πτυχών της Δήλωσης Προθέσεων μεταξύ των δυο χωρών καταδεικνύει το αναβαθμισμένο επίπεδο των σχέσεών τους, που φαίνεται και από την πρόσφατη απόφαση για μερική άρση του εμπάργκο όπλων των ΗΠΑ κατά της Κύπρου.

Την ίδια ώρα η υπογραφή του Μνημονίου Συναντίληψης για την εγκαθίδρυση ενός κυπριακού εκπαιδευτικού κέντρου στέλνει για ακόμη μια φορά ένα ξεκάθαρο πολιτικό μήνυμα σε σχέση με τα νέα επίπεδα της σχέσης μας, ανέφερε.

Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διαβεβαίωσε τον κ. Πομπέο ότι η κυπριακή Κυβέρνηση και ο ίδιος παραμένουν δεσμευμένοι και αποφασισμένοι να συνεχίσουν να εργάζονται στενά μαζί με τις ΗΠΑ προκειμένου να ενισχύσουν περαιτέρω τον αμοιβαία επωφελή συνεταιρισμό μεταξύ των δυο χωρών, ο οποίος, όπως σημείωσε, μπορεί να αξιολογηθεί ως στρατηγικός.

ΚΥΠΕ