Γιάννης Σχινάς: Του Άνω Ρήνου [σύγχρονη ελληνική ποίηση, αρ. 44]

Σχόλιο

Πρόκειται για την τέταρτη δημοσιευμένη ποιητική συλλογή του Γιάννη Σχινά. Γράφτηκε από αδήριτη ανάγκη, κυοφορήθηκε εικοσιπέντε χρόνια και την τωρινή της δημοσίευση επέβαλε η ώριμη, πλέον, ανάγκη απελευθέρωσης του ποιητή. Το βιβλίο αυτό συνιστά προεχόντως πράξη αυτοκάθαρσης.
Ο νεότερος γιος του ποιητή, έφηβος εξεγερμένος και ριψοκίνδυνος, είχε εμπλοκή σε θανατηφόρο τροχαίο. Στο νοσοκομείο έφτασε ένας σωρός από σκισμένες σάρκες, κομμάτια κόκαλα και άφθονο αίμα που διαρκώς έτρεχε. Ταλαντώθηκε πολύ καιρό μεταξύ ζωής και θανάτου. Οι ορθοπεδικοί συναρμολόγησαν υποφερτά όλο το σώμα του, όμως έμεινε σε κώμα για περισσότερο από μισό χρόνο. Το σύνολο των πρωτοκλασάτων γιατρών της χώρας μας πρόβλεψαν, ως πιθανότερη εξέλιξη, επικείμενο θάνατο από διάφορες αιτίες, άλλως την επ’ αόριστον επιβίωσή του σε μη αναστρέψιμη φυτική κατάσταση, ενώ ξένοι κορυφαίοι γιατροί που τον εξέτασαν έδωσαν αμυδρές ελπίδες ανάκαμψης. Σε κώμα, διακομίστηκε σε πρότυπο νοσοκομείο αποκατάστασης της κεντρικής Ευρώπης. Βγαίνοντας βαθμιαία από το κώμα συνάντησε τον εαυτό του με τετραπάρεση και σμπαραλιασμένη τη μνήμη του. Υποβλήθηκε σε εντατική και επίπονη, όμως βραδύτατη και με αβέβαιο τελικό αποτέλεσμα, διαδικασία φυσικής, νευρολογικής και ψυχολογικής αποκατάστασης για τρία χρόνια. Η μητέρα του τον βοήθησε να κατανοήσει πως ο προηγούμενος κόσμος του, ο γνωστός, εξακολουθούσε να υπάρχει στη θέση του, πως παρέμενε δικός του και τον περίμενε να γυρίσει. Η διαδικασία συνεχίστηκε στην πατρίδα του. Συνεχίζεται και η βελτίωσή του, με βήμα χελώνας και όχι χωρίς παλινδρομήσεις. Ο χαρακτήρας του ωρίμασε εξαιρετικά, η νοημοσύνη του αποκαταστάθηκε κανονικά, ξαναβρήκε το καυστικό του χιούμορ και τη λαμπερή και πυκνή έκφραση του λόγου του και, λίγο-λίγο, το παζλ της μνήμης του συμπληρώνεται όσο τα ενδιαφέροντά του εμπλουτίζονται. Δεν αναμένεται να περπατήσει, ούτε να ζήσει εντελώς αυτόνομα. Η κατάσταση της υγείας του είναι γενικά καλή. Αποδέχεται πλήρως την πραγματικότητα με καρτερία, αξιοπρέπεια και ευγνωμοσύνη προς τη ζωή. Έχει πετύχει εσωτερική ισορροπία, που πριν του έλειπε, και μοιάζει ευτυχέστερος από τον μέσο άνθρωπο του καιρού μας.
Στο βιβλίο αναπλάθεται ποιητικά η τριετία στο ξένο νοσοκομείο, από τη σκοπιά τόσο του πολυτραυματία εφήβου όσο και του ποιητή-πατέρα, με δύναμη και ζέουσα αλήθεια. Η περιπέτεια άλλαξε ριζικά την κοσμοαντίληψη του τελευταίου, ο οποίος άρχισε να βλέπει, και σταδιακά συνειδητοποίησε, ποια είναι τα σημαντικότερα και ποια τα λιγότερο σημαντικά στη ζωή του και εφεξής συγκεντρώθηκε στα πρώτα.

Ο δέσμιος Προμηθέας λέει στο όρνιο

Μου φαίνεται πως με δαγκώνεις
νομίζω πως μου τρως το συκώτι
αυτά τα αίματα μάλλον δικά μου είναι
αλλά δεν αισθάνομαι την πληγή

Και δεν καταλαβαίνω τι ευχαρίστηση βρίσκεις
να με δαγκώνεις και να με τρως
αφού το βλέπεις πως δεν αντιδρώ
δε διώχνω τις μύγες από την πληγή μου
ούτε δοκιμάζω να φύγω
τα πόδια μου μόλις σαλεύουν
είμαι καρφωμένος
στην πέτρα.

Να σου πω κάτι; Δε σε γνωρίζω
δεν σε θυμάμαι
μόλο που κάπου σ’ έχω ξαναδεί.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΣΧΙΝΑΣ
Γεννήθηκε στην Αθήνα το 1943. Σταδιοδρόμησε ως νομικός: διεθνης δικηγόρος, πανεπιστημιακός και όλα τα συναφή. Απογοητευμένος από το Πανεπιστήμιο, το 2004 παραιτήθηκε από Πρύτανης και στη συνέχεια και από καθηγητής. Αργότερα παραιτήθηκε και από δικηγόρος και αποσύρθηκε από τη νομική επιστήμη και πράξη, καθώς και γενικότερα από τον δημόσιο χώρο. Είχε άλλωστε συντελεστεί μέσα του ριζική αναθεώρηση της ιεράρχησης των αξιών ζωής.
Έκτοτε αφοσιώθηκε στη ζωγραφική (πραγματοποίησε μέχρι σήμερα τρεις ατομικές εκθέσεις) και στην ποίηση, που τον απασχολούσαν αδιάκοπα από τα μαθητικά του χρόνια.
Γράφει αργά. Επεξεργάζεται κάποια ποιήματα επί δεκαετίες, και δεν βιάζεται να δημοσιευσει. Κατ᾿ εξαίρεση, τα Εννέα Ονόματα γράφτηκαν μεμιάς σε ένα εικοσιτετράωρο και εκδόθηκαν τον ίδιο μήνα. Το δημοσιευμένο ποιητικό του έργο συγκεντρώνεται στις συλλογές:
— Παλμύρα, οδοιπορικό μιας συνείδησης του έξω κόσμου, Κέδρος, 1976.
— Το Δίλημμα, εσωτερικὴ καταγραφή του έξω κόσμου, Περισπωμένη, υπό έκδοση.
—  Εννέα Ονόματα, συλλογὴ δέκα ἐρωτικῶν πορτρέτων, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, 1999.
—  Εννεάδες, το πιο σύνθετο και εκτεταμένο ποιητικό βιβλίο του, Περισπωμένη, 2013.
— Του Άνω Ρήνου, το ανά χείρας βιβλίο.

Στη συνέχεια

Σχετικά Άρθρα

Συζήτηση σχετικά με post