Της Μαρίας Σμιλίδου

Χρυσή για την αγορά ακινήτων αλλά όχι για τα ταμεία του κράτους αποδεικνύεται η Golden Visa, έξι χρόνια μετά την εφαρμογή του προγράμματος στη χώρα μας. Το πρόγραμμα απόκτησης ακινήτου έναντι του ποσού των 250.000 ευρώ έχει προσελκύσει συνολικά  περισσότερους από 4.000 αγοραστές από τρίτες χώρες γνωρίζοντας τα τελευταία έτη  μεγάλη επιτυχία. Κυρίως Κινέζοι αλλά και Ρώσοι, Λιβανέζοι και Ιρανοί, βλέπουν την Ελλάδα ως γη της επαγγελίας και επιπλέον αποκτούν άδεια διαμονής στη χώρα με πρόσβαση στις χώρες της ζώνης του Σένγκεν. Το επενδυτικό success story, δυστυχώς όμως δεν ακουμπά τα νεόδμητα διαμερίσματα τα οποία παραμένουν στα αζήτητα. Τα διαμερίσματα πρώτης εγκατάστασης είναι αυτά τα οποία φέρνουν έσοδα στα κρατικά ταμεία από τον ΦΠΑ 24%. Αντιθέτως για τα διαμερίσματα στα οποία έχουν εγκατασταθεί τουλάχιστον μια φορά ενοικιαστές, ισχύει ο φόρος μεταβίβασης του 3% ο οποίος είναι ισχνός σε σχέση με άλλες χώρες που έχουν χρησιμοποιήσει το πρόγραμμα με βασική στόχευση την τόνωση της οικοδομής και την εισροή ρευστού στα κρατικά τους ταμεία.

Η αλήθεια είναι ότι η μεγάλη πτώση των τιμών, συχνά και κάτω του κόστους κατασκευής  μαζί με την χρήση ακινήτων για μίσθωση μέσω του Airbnb έχει εκτινάξει την ζήτηση σε πρωτόγνωρα επίπεδα. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής που έχει τον συντονισμό, το πρόγραμμα από τις 40 χορηγήσεις αδειών διαμονής σε επενδυτές-αγοραστές ακινήτων και μέλη της οικογένειάς τους που εκδόθηκαν το 2013, έφτασε να μετρά τις 10.624 άδειες στα τέλη του 2018 και στις 11.445 ως τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους.

Οι καταγεγραμμένες κατοικίες που  εκμισθώνονται μέσω βραχυχρόνιων πλατφορμών, υπολογίζονται σε περίπου 70.000. Σε αυτό το πλέγμα των πολλαπλών ευκαιριών οι Κινέζοι αξιοποιούν το πλεονέκτημα της ρευστότητας που διαθέτουν και μαζικά αγοράζουν διαμερίσματα μέχρι και ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα. Στη συνέχεια τα ανακαινίζουν έναντι χαμηλού κόστους  και τα πωλούν σε ομοεθνείς τους σε υψηλότερες τιμές αποκομίζοντας τεράστια κέρδη. Η περίπτωση ενός Κινέζου που αγόρασε δύο πολυκατοικίες επί της Χαριλάου Τρικούπη έναντι 2 εκατ. ευρώ έχει αφήσει εποχή. Μάλιστα φορείς της αγοράς προειδοποιούν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος σύντομα πολλές γειτονιές του κέντρου της Αθήνας να μετατραπούν σε Chinatowns.

Το πλήθος των μεταβιβάσεων πέρυσι σημείωσε αύξηση 42% σε σύγκριση με το 2017 ενώ οι νέες κατασκευές παραμένουν  καταβαραθρωμένες με πτώση μεγαλύτερη του 94%. Παράγοντες της κτηματαγοράς που βλέπουν το τεράστιο κοντράστ μεταξύ του οργίου αγοραπωλησιών που επικρατεί στις γερασμένες πολυκατοικίες και την απόλυτη ακινησία ενδιαφέροντος για τις νεότευκτες κατασκευές  υποστηρίζουν ότι η ένταξη των νεόδμητων στο πλέγμα κινήτρων της Golden Visa θα είχε μόνο οφέλη. Τα προτεινόμενα σενάρια που τελούν υπό εξέταση είναι α) για τους ξένους επενδυτές η θεσμοθέτηση ενός πλαφόν στα 250.000 ευρώ για την αγορά καινούριας κατοικίας με απόδοση του ΦΠΑ 24% στα κρατικά ταμεία και αντιστοίχως το πλαφόν για τα παλιά διαμερίσματα με τον φόρο μεταβίβασης στο 3% να αυξηθεί στα 400.000 ευρώ. «Έτσι θα αποτραπούν τα κερδοσκοπικά φαινόμενα, θα επιμεριστεί η ζήτηση και στα βόρεια προάστια χωρίς να ανακοπεί η αύξουσα τάση. Το κυριότερο όμως θα τονωθεί η οικοδομική δραστηριότητα και μια σειρά ακόμη συνδεόμενων επαγγελμάτων» υποστηρίζει πηγή του κατασκευαστικού κλάδου. β σενάριο) Από τις 250.000 ευρώ το κράτος θα μπορούσε να φορολογήσει με το 24% το ήμισυ δηλαδή τις 125.000 και το υπόλοιπο με το 3% του φόρου μεταβίβασης. Με αυτόν τον έμμεσο τρόπο το κράτος θα πολλαπλασίαζε τα έσοδά του ενώ οι ξένοι επενδυτές εκτιμάται ότι θα έστρεφαν το βλέμμα τους και προς τις νέες κατασκευές.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της αγοράς τα δημόσια ταμεία του κράτους  χάνουν περί των 200-300 εκατ. ευρω ετησίως εξαιτίας της μη συμπερίληψης του ΦΠΑ στα ακίνητα. Σύμφωνα με πληροφορίες της Νέας Σελίδας κυβερνητικοί παράγοντες συζητούν την συμπερίληψη στο υπο διαμόρφωση σχέδιο νόμου για τα αυλα επιπλέον διατάξεων για να δοθεί ώθηση στα νεόδμητα. Η μείωση του δείκτη της ανεργίας με αφορμή την επανεκκίνηση της οικοδομικής δραστηριότητας είναι μια ακόμη παράμετρος που συνυπολογίζεται στα υπέρ. Ενα τέτοιο ενδεχόμενο θα έδινε «το φιλί της ζωής» στον κατασκευαστικό κλάδο. Με όχημα την Golden Visa έχουν πωληθεί περιπου 8,000 ακίνητα . Σύμφωνα με παράγοντες της κτηματαγοράς αγοράς  εαν στον χορό του προγράμματος συμμετείχαν  και τα καινούρια διαμερίσματα,  θα κτίζονταν 1500 οικοδομες συμπαρασύροντας το σύνολο της δραστηριότητας προς τα επάνω καθώς οι  υπό ανέγερση οικοδομές θα ξεπερνούσαν πιθανότατα τις 5.000. Αριθμός  σημαντικός για την αύξηση της απασχόλησης στον κλάδο αν αναλογιστεί κανείς ότι ανά  οικοδομή δουλεύουν 50-100 άτομα ενώ πρέπει να συνυπολογιστούν και οι έμμεσοι , απασχολούμενοι σε εταιρείες  προμηθειών ειδών οικοδομής, (αλουμινια,τσιμεντα,ξυλεια,κουφώματα,μπογιες κλπ)

ΒΟΧ

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, τον φετινό Ιανουάριο καταγράφηκε αύξηση 157,7% σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2018 στις εισροές κεφαλαίων από το εξωτερικό για την απόκτηση ακινήτων στην Ελλάδα. Ενδεικτικό της δυναμικής που έχει αναπτυχθεί είναι το ότι η αντίστοιχη αύξηση κατά τον περυσινό Ιανουάριο (έναντι του Ιανουαρίου του 2017) είχε αγγίξει το 205,5%.