Μετά το Eurogroup της Δευτέρας 11 Μαΐου και όλες τις σχετικές με αυτό εξελίξεις, είναι επιτακτική η ανάγκη για την επιλογή και υλοποίηση ενός τελικού σχεδίου της χώρας στις διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές. Αντικειμενικά άλλωστε, η διαπραγμάτευση πλησιάζει στα χρονικά της όρια, όπως και οι αντοχές του κράτους να ανταποκρίνεται ταυτόχρονα σε λειτουργικές υποχρεώσεις και αποπληρωμές δανείων.

Με την έννοια αυτή, δεν αποτελεί κρίσιμο και δραματικό στοιχείο η παραδοχή από τον Έλληνα Υπουργό Οικονομικών ότι η ρευστότητα του Δημοσίου επαρκεί μόνο για 15 μέρες. Γιατί κι αυτό τελικά να μην ισχύει, η διαφορά θα είναι άλλο ένα δεκαπενθήμερο. Φτάνουμε, λοιπόν, σε αυτό που όλοι γνωρίζαμε έτσι και αλλιώς από την πρώτη μέρα της εκλογής της κυβέρνησης. Ότι ο Ιούνιος, με τις σχετικά αυξημένες υποχρεώσεις για αποπληρωμές, είναι το απόλυτο όριο.

Ένα τελικό σχέδιο για τη διαπραγμάτευση σημαίνει την υποχώρηση της τακτικής και την αναβάθμιση της στρατηγικής. Δεν έχουν πλέον τόση σημασία οι βραχυχρόνιες εντυπώσεις και οι τακτικοί ελιγμοί, αλλά προηγούνται οι ξεκάθαρες επιλογές που θα φέρουν κάποια αποτελέσματα και θα κριθούν από αυτά.

Σε αδρές γραμμές, υπάρχουν, και με διάφορους τρόπους έχουν προταθεί και στο δημόσιο διάλογο, τρία διαφορετικά σχέδια, από τα οποία, όμως, άμεσα πρέπει να επιλεγεί το ένα και να υπηρετηθεί με συνέπεια.

Ένα σχέδιο θα ήταν η λεγόμενη «προετοιμασία για τη ρήξη». Να εκτιμήσουμε – προβλέψουμε ότι τελικά θα πάμε σε default λόγω της αδιαλλαξίας των πιστωτών και να μαζεύουμε χρήματα στο δημόσιο ταμείο για να μπορούμε να ανταποκριθούμε στις άμεσες υποχρεώσεις προς το εσωτερικό της χώρας. Επίσης, σύμφωνα με αυτή την άποψη, να προετοιμάζονται πολιτικές κινήσεις συσπείρωσης του εσωτερικού μετώπου, άμεσα μέτρα αναδιανομής του εισοδήματος και του πλούτου προς τα κάτω κλπ.

Η άποψη μας είναι ότι καλώς δεν υλοποιείται αυτό το σχέδιο και δεν πρέπει να υλοποιηθεί αυτή τη στιγμή. Το να προκαλέσεις στην ουσία τη ρήξη με βάση την πολιτική σου εκτίμηση για την αδιαλλαξία των πιστωτών δεν αποτελούσε σημείο του προεκλογικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ. Και, όπως έχει αναλυθεί σε πρόσφατο συλλογικό κείμενο της κοοπερατίβας Μετασχηματισμός, η αδιαλλαξία των πιστωτών και το εχθρικό περιβάλλον μέσα στους θεσμούς της Ευρωζώνης δεν αποτελούν έκπληξη. Ήταν δεδομένα, ιδιαίτερα για την Αριστερά.

Επίσης, όμως, ένα τέτοιο σχέδιο δεν πρέπει, κατά την άποψή μας, να υλοποιηθεί για λόγους ουσίας. Η με κάποιο τρόπο διασφάλιση ρευστότητας του Δημόσιου για ένα μήνα παραπάνω δεν έχει ιδιαίτερο νόημα σε συνθήκες μακροχρόνιας ρήξης, δεν αξίζει να επενδύσεις όλο σου το πολιτικό κεφάλαιο σε κάτι τέτοιο. Και τα επιχειρήματα περί άμεσης αναδιανομής κλπ κινούνται εκτός πραγματικότητας, καθώς σε συνθήκες τραπεζικής κρίσης δεν διαθέτουν μετρητά (στο εσωτερικό της χώρας) ούτε καν οι φυσικοί εκφραστές του μεγάλου κεφαλαίου. Εκτός αν αρχίσουμε να κατάσχουμε βίλες και να τις μοιράζουμε σε οικόπεδα…

Ένα δεύτερο σχέδιο θα ήταν η επιδίωξη της πάση θυσία συμφωνίας. Να δοθεί η σαφής εντολή στη διαπραγματευτική ομάδα να κάνει μεν το καλύτερο δυνατό, να φέρνει αντεπιχειρήματα, να σκίζει τα ιμάτια της, αλλά γρήγορα – γρήγορα σε κάθε θέμα να υποχωρεί στους πιστωτές. Ακριβώς αυτό προτείνουν, άλλωστε, ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι. Δεν το διατυπώνουν καν πιο κομψά.

Αυτή η επιλογή είναι εκτός κάθε πολιτικής λογικής του ΣΥΡΙΖΑ. Είναι παράδοση άνευ όρων και θα έφερνε πολύ κακά αποτελέσματα για τη χώρα, καθώς οι πιστωτές, μόλις έβλεπαν μια τέτοια εξέλιξη, θα μεγιστοποιούσαν τις απαιτήσεις τους σε όλες τις πλευρές της διαπραγμάτευσης. Ας μην αναλύσουμε που θα μπορούσε να καταλήξει το πράγμα.

Η πρόταση μας.

Το τρίτο σχέδιο, το οποίο και προτείνουμε, είναι να δοθεί η εξής κατεύθυνση στη διαπραγματευτική ομάδα της χώρας: Να καταλήξουμε γρήγορα σε μια αναλυτική και κοστολογημένη (κοστολογημένη ακόμη και με τη μεθοδολογία των πιστωτών, χωρίς υποχρεωτικά να βγάζουμε τα ίδια ποσοτικά αποτελέσματα) συνολική πρόταση που περιλαμβάνει και όλες τις ελληνικές υποχωρήσεις. Όχι όμως να συζητούνται μια – μια οι υποχωρήσεις, αλλά συνολικά το μίγμα μέτρων και πολιτικών που μπορούμε να δεχτούμε. Διότι η κρίσιμη επιλογή δεν είναι το κάθε μέτρο χωριστά, αλλά η τελική σύνθεση της συμφωνίας. Μπορούμε να δεχτούμε να κάνουμε την άλφα ή την βήτα υποχώρηση, αλλά, προφανώς, όχι όλες μαζί.  Η τελική σύνθεση όμως δεν μπορεί να είναι υφεσιακή.

Αντικειμενικά, το σενάριο αυτό που θα καταθέσουμε θα έχει και βαριάντες, παραλλαγές. Αν δεν κάνουμε το άλφα, τότε δεχόμαστε να κάνουμε το βήτα. Εναλλακτικές κοστολογήσεις κλπ.

Και αυτό το τελικό σενάριο συμβιβασμού με τις ελεγχόμενες παραλλαγές του, το υποβάλλουμε στους θεσμούς αλλά και στις πολιτικές ηγεσίες της Ευρωζώνης και ξεκαθαρίζουμε ότι η πολιτική ευθύνη πιθανής αποτυχίας και κρίσης είναι δική τους.

Ζητάμε δηλαδή άμεση πολιτική λύση, αλλά πάνω σε ένα επεξεργασμένο τεχνικά σενάριο. Δεν προσδοκούμε να συμφωνήσει η ομάδα των Βρυξελλών ή όποιος άλλος τεχνοκράτης της ΕΕ στο σενάριο μας,. Πιθανόν και αυτοί να μην έχουν τη σχετική εξουσιοδότηση για συνολική συμφωνία. Αλλά δεν επιτρέπουμε στην Μέρκελ, τον Ολάντ και τον Ρέντσι να κρύβονται κι άλλο πίσω από την ατέρμονη τεχνική διαπραγμάτευση. Δηλώνουμε ότι μπορούμε να πάμε σε αυτές τις τεχνικές λύσεις που αποτελούν το πολιτικό μας όριο, έχουμε κάνει τις υποχωρήσεις που είναι νοητές μέσα στο πλαίσιο της λαϊκής εντολής και ζητάμε πλέον, με ξεκάθαρο το τοπίο των τεχνικών και των σεναρίων, πολιτική επιλογή. Με σαφές από την πλευρά μας ότι rien ne va plus.

Η πολιτική εκτίμηση μας είναι ότι, σε εκείνη τη φάση, η πολιτική ηγεσία της ΕΕ δεν θα ρισκάρει παγκόσμια κρίση ούτε για μια διαφορά ένα δις στο πλεόνασμα του 2015 ούτε για να κόψει 100 Ευρώ από τις συντάξεις. Πιστεύουμε ότι θα δικαιωθούμε. Ότι, με τις κινήσεις αυτές, θα καταλήξουμε σε έναν συμβιβασμό που μπορεί να μη μας ικανοποιεί, αλλά θα επιτρέπει να υλοποιήσουμε τον στρατηγικό σχεδιασμό μας για τη συνέχεια. Σε κάθε περίπτωση, όμως, θεωρούμε ότι είναι ο χειρισμός που σέβεται απολύτως και τη λαϊκή εντολή και το εθνικό συμφέρον. Και, άρα, είναι ο σωστός χειρισμός μπροστά σε κάθε μελλοντικό ενδεχόμενο.

* Το άρθρο υπογράφει η συντακτική ομάδα του metasximatismos.gr