Της Μαρίας Σμιλίδου

Η χρονιά που ξεκινά σηματοδοτεί για την ΔΕΗ την ολοκλήρωση ενός επώδυνου και δύσκολου εταιρικού μετασχηματισμού με βασική στόχευση την προσαρμογή της  στο νέο ανταγωνιστικό περιβάλλον, στο οποίο δεν θα είναι ο δεσπόζων παίκτης. Η επιτυχής ολοκλήρωση της πώλησης του 30% των λιγνιτικών μονάδων της θα αποτελέσει ένα μεγάλο και σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της εκπλήρωσης της υποχρέωσης για μείωση του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ στην προμήθεια, στα επίπεδα του 50%. Το πακέτο κινήτρων που επικαιροποιήθηκε παραμονές Χριστουγέννων δημιούργησε νέα δεδομένα και όλες οι πληροφορίες συγκλίνουν ότι θα δοθεί και νέα παράταση περίπου ενός μήνα στην καταληκτική ημερομηνία ολοκλήρωσης του διαγωνισμού. Πάντως η τελευταία επίσημη ημερομηνία είναι η 15η Ιανουαρίου και μια εβδομάδα νωρίτερα στις 7 Ιανουαρίου η ανακήρυξη πλειοδότη, με κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών. Το γενναίο πακέτο κινήτρων που δόθηκε, δίνει λύση σε ορισμένα βασικά ζητήματα που εκκρεμούσαν για τις υπό πώληση εταιρείες, όπως πχ το υπεράριθμο προσωπικό. Επίσης εκτός από τη δυνατότητα εθελούσιας εξόδου ή μετακίνησης των εργαζόμενων, διευθετήθηκε και το θέμα της εξασφάλισης τροφοδοσίας με λιγνίτη σε σταθερό κόστος για τη Μελίτη.

Με δεδομένο ότι επικρέμαται η καταδικαστική απόφαση για το μονοπώλιο στον λιγνίτη η πώληση των δύο εταιρειών είναι κεφαλαιώδους σημασίας για την επόμενη ημέρα της Δημόσιας Επιχείρησης Ηλεκτρισμού. Η επιτυχής έκβαση του διαγωνισμού θα επιτρέψει στην εταιρεία να περάσει στην υλοποίηση του στρατηγικού σχεδιασμού της για τον μετασχηματισμό της με έμφαση στην πράσινη ανάπτυξη μέσω των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ). Με βάση το επιχειρησιακό σχέδιο μέχρι το 2022 η διαθέσιμη ισχύς ΑΠΕ θα τετραπλασιαστεί  ενώ μέχρι το 2030 θα 15πλασιαστεί. Επιπλέον, βασικοί στόχοι της εταιρείας αποτελούν η απορρόφηση της ΔΕΗ Ανανεώσιμες από τη μητρική, η μείωση του ελεγχόμενου λειτουργικού κόστους, η μείωση του προσωπικού και του μισθολογικού κόστους, ο περιορισμός των ανεξόφλητων οφειλών σε συνεργασία με τον σύμβουλο Qualco και η αποτροπή δημιουργίας νέων οφειλετών (όπως περιγράφονται στο στρατηγικό πλάνο που εκπονήθηκε από το σύμβουλο McKinsey). Στην περίπτωση αποτυχίας του διαγωνισμού, ο πέλεκυς των επιπτώσεων θα είναι βαρύς για την επιχείρηση καθώς στην υπόθεση των λιγνιτών θα επιχειρηθεί να προστεθεί και η υπόθεση της εικαζόμενης χειραγώγησης της αγοράς μέσω των υδροηλεκτρικών. Με δεδομένα τα παραπάνω, η επιτυχής έκβαση του διαγωνισμού των λιγνιτικών μονάδων είναι μονόδρομος για την ΔΕΗ. Στις θετικές εξελίξεις για το μέλλον της ΔΕΗ προστίθεται η αναβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητάς της από την Standard and Poors. Ωστόσο ο δρόμος μέχρι να επιτύχει ξανά η εταιρεία πρόσβαση σε διεθνή χρηματοδότηση είναι ακόμη μακρύς. Ήδη η εταιρεία έχει διασφαλίσει την εξυπηρέτηση του υπολοίπου του ομολόγου που λήγει το Μάιο καθώς και όλες τις ανάγκες ρευστότητας του έτους. Παράλληλα έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία μείωσης του συνολικού δανεισμού που με βάση τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία (γ’ τρίμηνο) βρισκόταν στα 3,674 δισ. (καθαρό χρέος) από 3,957 δις. στα τέλη του 2017.Την ίδια ώρα με τη συνδρομή χρηματοοικονομικού συμβούλου, βρίσκεται στα σκαριά η έκδοση νέας ομολογιακής έκδοσης για άντληση 400 εώς 500 εκατ. ευρώ με στόχο να ενισχυθεί η ρευστότητα, να αντικατασταθεί ακριβότερος δανεισμός, αλλά και για να προχωρήσουν τα επενδυτικά σχέδια κυρίως στις ΑΠΕ. Η έκδοση αναμένεται μέσα στο πρώτο 5μηνο του έτους στο Λονδίνο και στόχος της ΔΕΗ είναι να εξασφαλίσει επιτόκιο στα επίπεδα του 4,5%.

Συνεχίζοντας την τακτική της δυναμικής διεκδίκησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών από μεγάλους της πελάτες στην υψηλή τάση, η ΔΕΗ δίνει μια ύστατη ¨ανάσα ζωής¨  στη ΛΑΡΚΟ, με μια ακόμη παράταση λίγων ημερών για την εξεύρεση λύσης πριν προχωρήσει στην οριστική διακοπή ηλεκτροδότησης. Αν ως τις 11 Ιανουαρίου η ΛΑΡΚΟ δεν δείξει πνεύμα καλής θελήσεως όλα δείχνουν ότι θα ακολουθήσει την τύχη της Χαλυβουργικής με γενικευμένο black out λόγω οφειλών. Η ΛΑΡΚΟ έχει συγκεντρώσει σωρευμένες οφειλές προς την ΔΕΗ που ξεπερνούν  τα 285 εκατ. ευρώ (αντιστοίχως τα χρέη της Χαλυβουργικής είναι 31,8 εκατ. ευρώ). Για αυτήν την αλλαγή στάσης της δημόσιας επιχείρησης έναντι μεγάλων οφειλετών που έχουν σωρευμένα χρέη δεκαετιών, κύκλοι της αγοράς δεν αποκλείουν να έχει συμβάλει η εισαγγελική παρέμβαση που προηγήθηκε προ δύο μηνών και αφορούσε συμβάσεις προμήθειας ρεύματος που έχει συνάψει η δημόσια εταιρεία στην υψηλή τάση…

ΒΟΧακι

Απρόσμενο έσοδο 40 εκατ.

Πολλοί το είδαν αλλά τελικά ελάχιστοι ήταν αυτοί που τσίμπησαν στην έκπτωση του ενός ευρώ για αποκλειστικά ηλεκτρονική αποστολή του λογαριασμού ρεύματος. Μόλις το 5% του συνόλου των πελατών της δημόσιας επιχείρησης που αντιστοιχεί σε  350.000 απέρριψαν την έντυπη έκδοση ζητώντας αποκλειστικά αποστολή του λογαριασμού ρεύματός τους στο mail τους. Η μικρή συμμετοχή των καταναλωτών μετατρέπει ουσιαστικά τη χρέωση σε μία σταθερή βάση εσόδων για τη ΔΕΗ ύψους 40 εκατ. ευρώ. Κάθε νοικοκυριό κι επιχείρηση χαμηλής τάσης λαμβάνει ετησίως έξι έγγραφους λογαριασμούς ρεύματος άρα θα πληρώνει έξι ευρώ, αν έχει μία παροχή στο όνομά του. Αν ωστόσο διαθέτει κι ένα εξοχικό, τότε η χρέωση ανεβαίνει στα 12 ευρώ κοκ. 

Μόλις 350.000 πελάτες της ΔΕΗ ΔΕΗ +0,15% έχουν ζητήσει μόνο την ηλεκτρονική αποστολή του λογαριασμού ρεύματος και την απόρριψη της έντυπης έκδοσης, που πλέον χρεώνεται με ένα ευρώ.  Όπως αναφέρουν πηγές του Euro2day.gr, επικαλούμενες στοιχεία της εταιρείας μέχρι και τις 20 Δεκεμβρίου, οι εγγεγραμμένοι στην ηλεκτρονική υπηρεσία λογαριασμών και πληρωμών «e-bill» είναι 600.000 καταναλωτές (παροχές ηλεκτρικής ενέργειας). Από αυτούς, οι 350.000 δήλωσαν, για να αποφύγουν τη χρέωση του ενός ευρώ ανά έγχαρτο λογαριασμό, την ενημέρωσή τους μόνο μέσω του ηλεκτρονικού ταχυδρομείου (email).

Οι 350.000 αντιστοιχούν στο περίπου 5% του συνόλου των πελατών της δημόσιας επιχείρησης. Αυτοί ανέρχονται γύρω στα 7 εκατομμύρια (παροχές). Σημειωτέον δε, ότι κάθε χρόνο η ΔEH εκδίδει περί τα 40 εκατομμύρια λογαριασμούς και όπως αιτιολόγησε την απόφασή της για τη χρέωση του ενός ευρώ ανά εντύπου ενημέρωσης, η τιμολόγηση αντιστοιχεί στο κόστος εκτύπωσης και ταχυδρομικής αποστολής. Η μικρή συμμετοχή των καταναλωτών μετατρέπει ουσιαστικά τη χρέωση σε μία σταθερή βάση εσόδων ύψους 40 εκατ. ευρώ για τη δημόσια εταιρεία, την ίδια στιγμή που για το εννιάμηνο ανακοίνωσε ζημίες μετά από φόρους 255,1 από 82,6 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο περσινό διάστημα.

Κάθε νοικοκυριό κι επιχείρηση χαμηλής τάσης λαμβάνει ετησίως έξι έγχαρτους λογαριασμούς ρεύματος (τρεις «έναντι» και τρεις «εκκαθαριστικούς»). Άρα θα πληρώνει έξι ευρώ, αν κι εφόσον έχει μία παροχή στο όνομά του. Αν για παράδειγμα διαθέτει κι ένα εξοχικό, τότε η χρέωση ανεβαίνει στα 12 ευρώ.  Παρ’ όλα αυτά η αποδοχή της ηλεκτρονικής έκδοσης των λογαριασμών είναι χαμηλή. Ένας από τους σημαντικούς λόγους είναι τα εμπόδια που συναντούν πολλοί πελάτες της ΔEH για την εγγραφή τους στην υπηρεσία e-bill. Για παράδειγμα στις περισσότερες των περιπτώσεων χρειάζεται η επικαιροποίηση στοιχείων, όπως της αστυνομικής ταυτότητας ή του ΑΦΜ. Οι καταναλωτές θα πρέπει είτε να στείλουν τα έγγραφα αυτά με email φωτογραφίζοντάς τα ή να στηθούν στις ατελείωτες ουρές για να τα υποβάλουν Επιπλέον, πολλοί πελάτες της εταιρείας, κυρίως ηλικιωμένοι, δεν έχουν σύνδεση στο Ίντερνετ και άρα δεν είναι σε θέση να αποκτήσουν πρόσβαση στο e-bill

Πρόσφατα ο Συνήγορος του Καταναλωτή με παρέμβασή του και επιστολή προς τη διοίκηση της δημόσιας εταιρίας επισήμανε ότι με την απόφαση αυτή παραβιάζεται η νομοθεσία περί προστασίας καταναλωτή καθώς και ο Κώδικας Προμήθειας Ηλεκτρικής Ενέργειας. Μάλιστα τόνισε για τη χρέωση του ενός ευρώ πως δεν είναι ανταποδοτική και άρα συνιστά μονομερή τροποποίηση της σύμβασης με τους πελάτες της. Για τον λόγο αυτό κάλεσε την εταιρεία αντί να επιβάλλει χρέωση σε όσους επιλέγουν την ταχυδρομική αποστολή των λογαριασμών, να προχωρήσει σε μείωση κατά ένα ευρώ της αξίας κατανάλωσης ρεύματος σε όσους επιλέγουν την ηλεκτρονική ενημέρωση. Με πιο απλά λόγια, η ανεξάρτητη αρχή, ούτε λίγο ούτε πολύ, χαρακτηρίζει την πρόσθετη χρέωση του ενός ευρώ ως «χαράτσι».  Ωστόσο, η διοίκηση της ΔEH φέρεται να απορρίπτει τη σύσταση του Συνηγόρου του Καταναλωτή.