Του Βασίλη Κορκίδη*

Οι εκτιμήσεις δείχνουν πως οι εξαγωγές κινούν την ανάπτυξη και οδηγούν την Κομισιόν σε σημαντική αναθεώρηση των χειμερινών προβλέψεων για τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας, ενώ την ίδια ώρα «χτυπούν καμπανάκι» για όλη την ευρωζώνη οι εκτιμήσεις για τον πληθωρισμό.

Η ανάπτυξη του 2021 υπολογίζεται υψηλότερη στο 8,5%, αντί 7,1% στη φθινοπωρινή έκθεση και για το 2022 η πρόβλεψη είναι ελαφρώς χαμηλότερη στο 4,9%, αντί 5,2%. Στο μέτωπο του πληθωρισμού, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμούσε το φθινόπωρο πως το 2022 θα φτάσει μόλις στο 1%, ενώ πλέον αναθεωρεί τις προβλέψεις της ότι θα είναι τριπλάσιος στο 3,1%.

Ο υπουργός Οικονομικών Χ. Σταϊκούρας δήλωσε ότι οι προβλέψεις της ΕΕ επιβεβαιώνουν την εξαιρετική πορεία της ελληνικής οικονομίας και τις ευοίωνες προοπτικές της χώρας που έχει επιτύχει μια ισχυρή ανάκαμψη τύπου «V» το 2021 καλύπτοντας σχεδόν το σύνολο των απωλειών του 2020.

Αυτή η ανάκαμψη ακολουθείται από υψηλή και διατηρήσιμη ανάπτυξη, τόσο για το 2022 όσο και για το 2023, τη δεύτερη υψηλότερη σωρευτικά στην ΕΕ-27 την τριετία. Επιπροσθέτως, η Ελλάδα εμφάνισε τον χαμηλότερο μέσο ρυθμό πληθωρισμού στην ευρωζώνη το 2021, που όμως ενισχύεται σημαντικά το 2022, αλλά θα παραμείνει χαμηλότερα από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο μέχρι και το 2023.

Η Κομισιόν στην έκθεση της γράφει πως το πραγματικό ΑΕΠ της Ελλάδας αυξήθηκε κατά 2,7% σε τριμηνιαία βάση, αντανακλώντας τις ισχυρές εξαγωγικές επιδόσεις του βιομηχανικού τομέα και την ιδιωτική κατανάλωση.

Αναφορικά με τον πληθωρισμό τονίζει ότι οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας και των καυσίμων αναμένεται να ανέλθουν στο υψηλότερο επίπεδο κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου και να χαλαρώσουν αργότερα μέσα στο έτος. Το υψηλό ενεργειακό κόστος αναμένεται να περάσει στη λιανική αγορά κάνοντας ακριβότερο τον προϋπολογισμό νοικοκυριών και επιχειρήσεων, αλλά ο αντίκτυπός προβλέπεται να εξασθενίσει σε μεγάλο βαθμό μετά το πρώτο τρίμηνο του 2022.

Οι ελληνικές εξαγωγές το 2021 πλησίασαν τα 40 δις ευρώ, καταγράφοντας ιστορικό υψηλό, εξέλιξη βεβαίως που σχετίζεται με τις σημαντικές προσπάθειες που γίνονται τα τελευταία χρόνια, ήδη από την εποχή της κρίσης, για την ενίσχυση της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων. Σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η ΕΛΣΤΑΤ, η αξία των ελληνικών εξαγωγών διαμορφώθηκε το 2021 σε 39,89 δισ. ευρώ με τα πετρελαιοειδή, καταγράφοντας ετήσια αύξηση 29,5%.

Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών και των πλοίων, οι ελληνικές εξαγωγές διαμορφώθηκαν σε 28,74 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 19,9% σε σύγκριση με το 2020. Οι μεγάλες κατηγορίες και οι αυξήσεις στην αξία εξαγώγιμων προϊόντων ήταν και το 2021 τα καύσιμα με αύξηση 68%, οι πρώτες ύλες με 49%, το ελαιόλαδο με 28%, τα μηχανήματα με 18% και τα τρόφιμα με 17%.

Το ρεκόρ σε αξία εξαγωγών σχετίζεται, ωστόσο, και με την υψηλή τιμή των εξαγόμενων προϊόντων, καθώς οι ανατιμήσεις αποτελούν παγκόσμιο φαινόμενο. Οι εξαγωγές παγκοσμίως σύμφωνα με τον UNCTAD αυξήθηκαν το 2021 κατά 13% σε σύγκριση με το 2019 και έφτασαν τα 28,5 τρις δολάρια.

Το γεγονός που πρέπει να μας προβληματίζει είναι ότι η ελληνική οικονομία, παρά την επιτυχία ανόδου των εξαγωγών, παραμένει σημαντικά εξαρτημένη από τις εισαγωγές ενέργειας, πρώτων υλών, αλλά και τελικών προϊόντων, που έχουν ως συνέπεια τη σημαντική διεύρυνση κατά 33,8% του εμπορικού ελλείμματος στα 24,2 δις ευρώ το 2021.

Όμως όλο το κρίσιμο διάστημα της πανδημίας με αντίξοες συνθήκες στην εγχώρια παραγωγή και παρά τις εμπορικές δυσκολίες παγκοσμίως, οι ελληνικές εξαγωγές διατηρήθηκαν σε αναπτυξιακή τροχιά και σίγουρα μπορούν να μας οδηγήσουν σε ισχυρότερη ανάκαμψη.

*Βασίλης Κορκίδης, Πρόεδρος ΕΒΕΠ