Του Μάρκου Μπόλαρη*

Τέτοιος καιρός θά ‘τανε!

Ζέστα του Ιουλίου μεσούντος!

Υγρασία του τροπικού!

Καταμεσής του ωκεανού, του πολιού πόντου.

Να κολλάνε τα ρούχα από τον ιδρώτα και την υγρασία στο σώμα!

Δύσπνοια!

Οι θερμοκρασίες εξατμίζουν το θαλασσινό νερό.

Αποπνικτική ατμόσφαιρα.

Αχλύς περιορίζει την ορατότητα!

Πού πάμε ;

Σα μυγαράκι σφηνώθηκε στο μυαλό η αμφιβολία!

Κι ύστερα η ποίηση συμπύκνωσε:

“Ο μπούσουλας είναι που στρέφει ή το καράβι;”

Νίκος Καββαδίας,

στο ποίημα Kuro Siwo, στην ποιητική Συλλογή “Πούσι”, που εκδόθηκε στα χρόνια των αδερφοφάδων, το δύστηνο έτος 1947.

Είναι επίπονο το Καββαδιακό ταξίδι, στις θάλασσες, στα πέλαγα, στους ωκεανούς. Ταξίδια παλίνδρομα και αποδημίες ατέρμονες, ξενιτεμοί πολυώδυνοι που μοιάζουν αδιέξοδοι!

Είναι επίπονα αιματηρό το Kαββαδιακό ταξίδι στις μέσα θάλασσες, στα φουρτουνιασμένα πέλαγα της ύπαρξης, αναμέτρηση με τελώνια και δαιμόνια της ιστορίας και της ανθρώπινης ψυχής, έτσι που μέσα στο πούσι που αγκαλιάζει πλοίο, ναύτες, θάλασσες, ακτές, την υγρασία που μουσκεύει τα πάντα, τον αποπνικτικό αγέρα που κόβει την ανάσα, την απόλυτη απουσία ορατότητας, την εντεινόμενη δυσφορία απ’ την δυσκολία στις αναπνοές, την ανασφάλεια απ’ την αντάρα που κρύβει τον ήλιο και την πλάση, τον επικρεμάμενο κίνδυνο και τον εντεινόμενο φόβο, είναι ο ποιητικός λόγος, λόγος με συμβολισμό που αντλεί από την βιωμένη εμπειρία κι αφαιρετικά διατυπώνεται για να γίνει πυξίδα στα ταξίδια των ανθρώπων, από του ναν και έως του αιώνος!

Πούσι, αντάρα, αποπνικτικός ο αγέρας, κολλήσαν τα ρούχα, υγρασία, μηδενική ορατότητα:

“Ο μπούσουλας είναι που στρέφει ή το καράβι;”

Είναι τέτοια και τόση η υγρασία που ο ποιητής κι καθένας μας έκτοτε αναρωτιέται μέσα στο πούσι, κυκλωμένος από το πούσι, όταν χαθεί πια η ορατότητα:

Είναι που χάλασε η πυξίδα ή κάνει σβούρες το καράβι;

Κι είναι οι ιοί, και οι ιοβόλοι όφεις,

οι κορωνοιοί κι οι ιοβόλες εταιρείες,

λοιμοί και πανδημίες, εργαστήρια και διαρροές, γεωπολιτικές και βιολογικοί πόλεμοι, αιματηρές συγκρούσεις φαρμακευτικών, αιματηρότερες κρατών, το πλωριό φανάρι χάνεται μέσα στο πούσι, θάνατοι πανδημικοί, θάνατοι εκ προσχήματος αποδιδόμενοι, το καμπανάκι στην πλώρη χτυπάει ασταμάτητα από πρόληψη κι από πανικό, διαταγές από την γέφυρα αντιφατικές, αμφισβήτηση πορείας, ένταση κι αγωνία για την πλεύση, μη πέσουμε πάνω σ’ άλλο βαπόρι, με πέσει πάνω μας και μας εμβολίσει κάνα μεγαλύτερο βαπόρι, πούσι, αντάρα, έλλειψη ορατότητας, εκατομμύρια απ’ τα ταμεία του διαχρονικού Γκαίμπελς, τάχα και χάριν ενημέρωσης,  προπαγάνδα ήγουν και προπωλήσεις, “ξέρεις Πατριώτη τι εχθρός είναι ετούτος ο παλιοΛαός”, το Μεγάλο μας Τσίρκο, τι θέαμα , κι οι κλόουν επί σκηνής, διαχρονίζουσα η παράσταση, ακατάλυτη η παρουσία της Τζένης Καρέζη, τω όντι ανεπανάληπτη η ερμηνεία του αρχάγγελου από τον Ψηλορείτη , του Νίκου Ξηλούρη, λόγος και παράσταση συμβολισμών,

ιοί ιοβόλοι, λοιμώξεις και λοιμωξιολόγοι,

με μάσκες και χωρίς,

στα σούπερ μάρκετ η Ελλάδα αναστενάζει,

το θέατρο κι οι ηθοποιοί,

οι γκαλερί , οι πινακοθήκες κι οι ζωγράφοι,

βιβλιοπωλεία, βιβλιοθήκες κι οι συγγράφοντες,

τραγουδοποιοί , μουσικοί , τραγουδιστές, Μέγαρα κι η Λυρική, χώροι διασκέδασης κι αναψυχής,

την σιγήν της μάσκας αποδεχόμενοι,

την επαιτείαν του επιδόματος αναλαβόμενοι,

την υποτίμηση του Πολιτισμού εκδεχόμενοι, συν τη Αγία Διαρκή Ιερά Συνόδω,

δεν διανοήθηκαν,

εν συγχύσει τελούντες

και μη γνωρίζοντας εάν στο τέλος

“Ο μπούσουλας είναι που στρέφει ή το καράβι”

τι κρίμα όμως,

τι κρίμα που δεν διανοήθηκαν να ζητήσουν,

να απαιτήσουν, να διεκδικήσουν

για το θέατρο, για την βιβλιοθήκη, για την γκαλερί, για το μουσείο, για την αίθουσα μουσικών εκδηλώσεων, για την πινακοθήκη, για την βιβλιοπαρουσίαση, για την εκκλησία

οι πνευματικοί Ταγοί μας

κι οι άλλοι,

τι κρίμα που δεν αξίωσαν ένα status Lidl ,

ένα status ΑΒ ή οιουδήποτε άλλης αλυσίδας καταναλωτισμού, τέλος πάντων,

για όλες τις δράσεις

που ξεχωρίζουν τον άνθρωπο, τον πολίτη

από σταυλισμένες αγέλες ζώων!

Δεν δίστασαν και γάρ να μας τιμήσουν και να ενδιαφερθούν με τούτον ή τον άλλον τρόπον για την ανοσία της αγέλης!

Ημών των ζώων!

Παρά την εμμονή του Αριστοτέλη για να χαρακτηρίζει Πολιτικόν ζώον, τον καθ’ ημάς άνθρωπο, και σε πείσμα της συγκεφαλαίωσης του Παναγιώτη Νέλλα , συγκεφαλαίωση δισχιλιετούς πορείας εν μέσω λοιμών και λιμών, πολέμων και τρικυμιών,

κι είτε με τις αρχαιότητες είτε με Ορθοδοξία των Ελλήνων οι κοινότητες φτιάχνουν άλλον γαλαξία, ξεμείναμε να χορεύουμε στο Πήλιο, στο Μούρεσι, με τον αγαπητικό της Συνεφούλας, συγκεφαλαίωση που επιλέγει το προσδιοριστικό επίθετο  ” Θεούμενον ζώον”,

ναι, κι είναι κρίμα,

που οι ταγοί, μικρό το ταύ,

επέλεξαν,

νομήν εξουσίας προσκαίρου νεμόμενοι,

την αντιμετώπιση ενός Λαού, με μοναδική διαχρονική διαδρομή στο χρόνο και στον τόπο, την διαχείριση ενός Λαού , που και το ταξίδι του Οδυσσέα στα αγριεμένα πέλαγα της ιστορίας έκαμε, και την διαδρομή στα κουπιά μαζί με τον Αλεξανδρινό Κ.Π.Καβάφη, ανάμεσα σε ανθρωποφάγους Λαιστρυγόνες, τη Σκύλλα και την Χάρυβδη ξαναδοκίμασε, και στην απλωσιά του ωκεανού ξαναβρέθηκε πολλάκις, από το πούσι καθηλωμένος, κι από την εναγώνια έγνοια κυριευμένος, “εάν είναι ο μπολυσουλας που στρέφει ή το καράβι”,

επέλεξαν , τούτοι οι με μοκρόν ταύ προμνημονευθέντες, επέλεξαν αντιμετώπιση της αγέλης με την αγελαία αντίληψη και τον χαρακτηρισμό ως αυτής  ως καταναλωτικής απλώς και μόνον αγέλης!

Την δική τους ασημαντότητα κι απαιδευσία αναδεικνύοντες!

Κι ύστερα;

Σάματις, πρώτη φορά στον δρόμο μας θα βρούμε Λωτοφάγους;

Τάχατε, θα  ‘ναι το πρώτο που θα συναπαντήσουμε την Κίρκη;

Άραγε, δεν ξανανοίξαμε, από ανοησία, ιδιοτέλεια και πονηριά τους ασκούς του Αιόλου;

Κι εν τέλει, μήπως δεν ξαναπεράσαμε από τον ανθρωποφάγο ρούφουλα της Σκύλλας, τόσους αιώνες στον μέλανα πόντο;

Και τούτα λέω θα ‘ρθούν και τ’ άλλα θα περάσουν

Κι εμείς, τόσους αιώνες πια αρμυρισμένοι, μεσοπέλαγα της ιστορίας,  έχοντες μάθει πλέον τι το ταξίδι κι ο νόστος για την Ιθάκη καλώς, σημαίνει,

Αρμενίζουμε ,

Ναι αρμενίζουμε κόντρα στις παγωμένες ριπές του ντελή βοριά, συμφερόντων κι ιδιοτέλειας,

πλέοντας μέσα στην μηδενική ορατότητα που υφαίνει το πούσι, ανικανότητας και απαιδευσίας,

με μπούσουλα,

ψύχραιμα, χίλιους καπεταναίους τους αλλάξαμε, μπήκαμε μέσα σ’ όλα και περάσαμε,

με πυξίδα που αταλάντευτα δείχνοντας τ’ αστέρι του βοριά, χαράζει πορεία,

και φέρνει ξαστεριά! Στα πανιά!

Καλοτάξιδοι!

*Μάρκος Μπόλαρης. Νομικός – Πρώην Υπουργός

Οι απόψεις που δημοσιεύονται στο reformer.gr είναι προσωπικές και εκφράζουν τον συγγραφέα.