Του Μάρκου Μπόλαρη*

Τον Αδριανό, ναι, τον Αυτοκράτορα της Ρώμης, τον στωικό κι επικούρειο φιλόσοφο που αποπεράτωσε στην Αθήνα τον μέγιστο Ναό του Ολυμπίου Διός, που χτιζόταν και δεν ολοκληρωνόταν επί πέντε αιώνες, τον Αυτοκράτορα που ανήγειρε ως κόσμημα την ξακουστή Βιβλιοθήκη του Αδριανού, συγκεντρώνοντας πάνω από είκοσι χιλιάδες περγαμηνές, πλούτο μέγιστο τω όντι της Ελληνικής Γραμματολογίας, μέχρι να την καταστρέψουν οι επιδραμόντες Έρουλοι,

τον Αδριανό, που για χάρη του οι Αθηναίοι έστησαν την αψίδα του θριάμβου στα όρια της παλαιάς πόλεως, που το κάτω τμήμα της το ρωμαϊκό σχήμα της τιμητικής αψίδας έχει και το άνω τμήμα της, ως επίστεψη, το της ελληνικής παράδοσης πρόπυλο με τους κίονες, τούτον που για την ευρυμάθειά του στα των Ελλήνων και Graeculum, μικρό Έλληνα, τον προσεπικαλούσαν οι σύγχρονοί του, τούτον θα προσκαλέσω, τούτον θα προσεπικαλεστώ, σήμερα, για μια παρατήρηση των ευρωπαϊκών, συγχρόνων,  δρωμένων που αφορούν καίρια τις Ευρωπαϊκές πολιτικές και την δική μας εξωτερική πολιτική, ως Κράτους – Μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Είναι καταφανές κι αυταπόδεικτο θεωρητικά  ως αρχή χάραξης εξωτερικής πολιτικής,  παρά την καθημερινή παραμέλησή της εν τοις πράγμασι, ότι για στιβαρή και θεμελιωμένη εξωτερική πολιτική κρίσιμοι παράγοντες, πολλάκις καθοριστικοί,  ήταν και είναι οι διαδρομές των πολιτισμών, τα πολιτισμικά αποτυπώματα και τα εξ αυτών σύμβολα, οι γλώσσες, οι λογοτεχίες, οι μύθοι, τα έπη,  τα αρχιτεκτονήματα, οι μουσικές! Μια εξωτερική πολιτική που χαράζεται με αξιώσεις και προοπτικές, εάν επιθυμεί να έχει στοχευμένους μακροπρόθεσμους στόχους, να θεμελιώσει θετικές συνέργειες , να ιδρύσει επωφελείς συμμαχίες!

Γι αυτό, τον Αδριανό επικαλούμε, που αντιμετωπίζοντας πριν χίλιους εννιακόσιους χρόνους στα 121-122 μ.Χ. μια εξέγερση στα βόρεια του μεγάλου νησιού της Βρετανίας, μετέβη αυτοπροσώπως επί τόπου ! Ήταν οι Πίκτες, λαός βαρβαρικός που είχαν ξεσηκωθεί και νικήσει τις λεγεώνες του. Ο ίδιος, φιλοσόφως και φιλειρηνικός φερόμενος, δεν θέλησε να συντρίψει τους ανυπότακτους! Θα του ήταν εύκολο! Αντί να επιλέξει τεράστια συγκέντρωση στρατού για την συντριβή των ολίγων,  προτίμησε να χαράξει απαραβίαστα σύνορα, προτίμησε να τους αποκλείσει από τα αυτοκρατορικά εδάφη εγείροντας τείχος , το τείχος του Αδριανού. VALLUM AELIUM, θα το βρείτε στους τουριστικούς – ιστορικούς οδηγούς. Ένα ισχυρότατο τείχος μήκους ογδόντα ρωμαϊκών μιλίων , περίπου εκατόν είκοσι χιλιόμετρα, από την ανατολή, τις ακτές της Βόρειας Θάλασσας, τείχος που τέμνει εγκάρσια το νησί, μέχρι την δύση, την Θάλασσα της Ιρλανδίας ! Έκοψε ο Αυτοκράτωρ Αδριανός την Μεγάλη Βρετανία σε δύο ανισομερή τμήματα, βόρειο και νότιο , ανορύσσοντας τάφρο, από την μια θάλασσα μέχρι την άλλη, εγείροντας πίσω από την τάφρο, στα νότια, αποτρεπτικό τείχος, με σχεδιασμό που προέβλεπε, ανά ρωμαϊκό μίλι, μικρό οχυρό με φρουρά, ανάμεσα στα οχυρά δόμηση

δυο πυργίσκων ασφαλούς άμυνας και ανά πέντε μίλια έστεκε ισχυρό φρούριο με μονάδες ιππικού και πεζικού, ενώ νότια του τείχους διέτρεχε στρατιωτική οδός για την ταχεία μετακίνηση στρατευμάτων κι υπήρχε περιτειχισμένη τάφρος ! Οι πύλες του λειτουργούσαν κι ως τελωνείο των ένθεν κακείθεν εμπορευμάτων!

Τα υπολείμματα τούτου του αρχαίου τείχους είναι από τα σημαντικότερα αρχαιολογικά επισκέψιμα μνημεία της Βρετανίας, επειδή δεν σηματοδότησαν απλώς μια αντίληψη της PAX ROMANA , όπως την εξέφρασε ο στωικός Αδριανός, αλλά επειδή τούτη η οριογραμμή, τούτο το όριον, έμελλε να σημαίνει στους επόμενους αιώνες!

Σημείον σημαίνον!

Τείχος και οχύρωμα!

Όριον λαών και πολιτισμών, νοοτροπιών και ηθών!

Όριο και σύνορο για τον ιδρυτή βασιλιά της Σκωτίας τον Κένεθ Α’ τον Μακάλπιν, όταν πιά οι αρχαίοι Πίκτες που αντιστάθηκαν στους Ρωμαίους συνενώθηκαν με τους Κέλτες που ήρθαν από την Ιρλανδία, κι όλοι μαζί γίνανε Σκώτοι,

Όριο και σύνορο για τον βασιλιά Αλέξανδρο, που όταν πέθανε στα 1286 η Σκωτία είχε την έκταση που προσδιόρισε ο Αδριανός με το τείχος του,

Όριο , όριο έθου ό ου μη παρελεύσονται, γράφει ο Προφητάναξ Δαβίδ στους Ψσλμούς του, αιματοβαμμένο κι όταν ξεσπάει ο απελευθερωτικός αγώνας με επικεφαλής τον θρυλικό Γουίλιαμ Γουάλας που καταλήγει στον θρίαμβο της μάχης του Μπάνοκμπέρν στα 1314 ,

Όριο απαραβίαστο κι όταν η Αγγλία εμπλέκεται στον εκατονταετή πόλεμο (1337 έως 1453) με την Γαλλία, στον οποίο πόλεμο οι βόρεια του τείχους συμμαχούν με τους Γάλλους.

Κι ύστερα;

Όχι , δεν σημειώνω τα του τείχους χάριν ιστορικής αναδιφήσεως!

Δεν θα αναφερθώ στα των Σκωτσέζηκων αντιρρήσεων, αντιδράσεων, εθνικιστικών στρατηγικών στον εικοστό αιώνα , ούτε καν στην επανίδρυση του Κοινοβουλίου της Σκωτίας που είχε διαλυθεί στα 1707 επί βασιλίσσης Άννας όταν υπογράφτηκε η Συνθήκη της Ένωσης Αγγλίας και Σκωτίας!

Σκοπεύω να εστιάσω στην διαχρονικότητα των ιστορικών συμβόλων!

Κι είναι

“Η Πολιτική διαχείριση των συμβόλων”,

κατά την φράση που επανέφερε στα των πολιτικών αναλύσεων ο μέγιστος Φρανσουά Μιτεράν!

Γι αυτό διαπιστώνει κάθε οξυδερκής παρατηρητής ότι στην δοκιμασία που σήμαινε για το Ηνωμένο Βασίλειο το δημοψήφισμα για την παραμονή ή την έξοδο της χώρας από την Ευρωπαϊκή Ένωση , το όριον του Τείχους του Αδριανού ηγέθη και πάλιν ! Απίστευτη η ισχύς των συμβόλων, των ορίων, των νοοτροπιών!

Οι βόρεια του Τείχους ψήφισαν υπέρ της παραμονής στην Ευρωπαϊκή Ένωση! Ξανατάχθηκαν με τους ηπειρωτικούς, όπως και στον Εκατονταετή Πόλεμο είχαν ταχθεί με την Γαλλία!

Κρίσιμα συμπεράσματα!

Όρια και σύνορα, Ρήνος και Δούναβις, Τείχος του Αδριανού, Τίγρις και Ευφράτης, όρια πολιτισμών, αυτοκρατοριών, θρησκειών, λαών!

Για όσους αδιαφορούν γιά όρια του Καστελλόριζου, της Κερήνειας, της Ίμβρου, της Χειμάρρας, της Παναγίας Σουμελά, της Αγιά Σοφιάς στην Πόλη, της Μαριούπολης , όρια απαρασάλευτα όρια πολιτισμικά, γλωσσικά, μουσικά, αρχιτεκτονικά, εκκλησιαστικά!

Καμιά σημασία δεν έχει πώς θα  προσλάμβανα  τα των ιστορικο γεωγραφικών οριοθετήσεων  στους αιώνες, εάν δεν είχα αρωγό τον εγκρατή και εραστή της Ελλάδας και των Ελληνικών, τον Αυτοκράτορα Αδριανό,  εννοώ.

Πράγματι τούτος επιχειρών την επανασύσταση της Δελφικής Αμφικτυονίας των ημετέρων, με έγνοια για την ανόρθωση του αρχαίου κάλλους και κλέους ίδρυσε ως θεσμόν το “Πανέλληνιον” , με έδρα συναντήσεων και συνελεύσεων των Πανελλήνων τον Ναό του Ολυμπίου Διός στην Αθήνα!

Τι ξεχώριζε την πρωτοπόρα αυτή σύλληψη ενός Αυτοκράτορα, που λόγιαζε τον εαυτό του ως Έλληνα;

Στο Πανελλήνιον είχε δικαίωμα συμμετοχής κάθε Ελληνίς πόλη, όπου και εάν αυτή βρισκόταν γεωγραφικά , είτε στην Ιωνία και τον Εύξεινο, είτε στη Σικελία και την Ιταλία, είτε στη Συρία και την Αίγυπτο, είτε στην Κυρηναική και την Ισπανία!

Σ’ αντίθεση με τους την σήμερον νομοθετούντες για τον απόδημον ανιστορήτως και αθηνοκεντρικώς.

Την αξία και την καθοριστική μετοχή των διαιωνίων Συμβόλων στην Πολιτική αγνοούντες .

Έγνοια μας!

*Μάρκος Μπόλαρης. Νομικός – Πρώην Υπουργός

Οι απόψεις που δημοσιεύονται στο reformer.gr είναι προσωπικές και εκφράζουν τον συγγραφέα.